Tüzük
KURUMUN (DERNEĞİN) ADI VE MERKEZİ
Madde 1- Türk hukuku alanında kamu yararına çalışmalar yapmak üzere kurulan Derneğin adı “TÜRK HUKUK KURUMU” olup merkezi Ankara’dadır. Şubesi yoktur.
KURUMUN (DERNEĞİN) AMACI
Madde 2- Kurumun amacı; Türk Devrimi’ne, Atatürk ilkelerine, evrensel ve üstün kurallara dayanan Türk Hukukunun her yönden gelişmesine katkıda bulunup daha etkin duruma gelmesine çalışarak Tük Ulusu’na hizmet etmektir.
ÇALIŞMA KONULARI VE YOLLARI
Madde 3- Kurum amacını gerçekleştirmek için aşağıda belirtilen konularda uğraş vererek öngörülen yolları izler:
Ülkemizde hukukun verimliliğini, saygınlığını ve etkinliğini artırarak, egemen olmasına çalışır. Hukuka bağlılık bilincini ve inancını güçlendirir ve yaygınlaştırır. Hukuk bilimini, hukuk devletini ve hukukun üstünlüğü ilkesini savunur. Hukuksal düzenlemelerle tüm işlem ve eylemlerin hukuk kurallarına ve bilimsel gereklere uygun olması için çabalarda bulunur.
Uygar, çağdaş, demokratik ülkelerdeki çağdaş hukuk akımlarını ve gelişmelerini izler, çalışmalarıyla ilgilenir. Karşılaştırmalarla devletimizin hukuksal niteliğinin yücelmesine katkı sağlar.
Türk Hukukunun daha iyi tanınması ve Türk hukukçularının en iyi biçimde yetişmesi için yabancı ülkelerin hukuk kuruluşlarıyla ilişki kurar, yasal koşulları yerine getirerek birlikte çalışmalar yapar, yayınlarla işbirliğini artırır, kitaplıklar oluşturur.
Uluslararası hukuk, özellikle Türkiye Cumhuriyeti’nin üyesi olduğu uluslar arası kuruluşlar konusunda çalışmalar yaparak antlaşma, anlaşma ve sözleşmelerle uygulamalarına ilişkin görüşlerini açıklar.
Ülkemizin hukuk, yargı, adalet sorunlarını izleyerek bu konularda ve hukuk eğitim-öğretimi konusunda bilimsel çalışmalar yaparak sonuçlarını kamuoyuna duyurur. Laik, demokrat ve sosyal hukuk devleti olmanın gereklerini hukuksal yönden ve hukuk alanındaki meslek dalları yönünden ortaya koyar.
Hukuk, yargı ve bilim kuruluşlarıyla işbirliği ve dayanışmaya özen gösterir.
Hukuk öğretimi ve eğitimiyle uzmanlık çalışmaları için yurt içinde ve yurt dışında burslar verir, seminerler ve kurslar düzenler.
Hukuksal yayın ve Kurumun çalışma konularına uygun gelir sağlayıcı ticari işletme kurar.
Kurum bu amaçla ve bu nedenlerle bilimsel etkinlikler, törenler, toplantılar düzenler, bilimsel yapıtlar, dergi ve yazılar yayımlar. Toplumsal dayanışma amaçlı, spor ve sanat etkinlikleri gerçekleştirir, hukuksal konularda ödüllü-ödülsüz yarışmalar açar.
ÜYELİK
Madde 4- Hukuk Fakültesini bitirenler, yargıç, savcı, avukat ya da yargı kurulu üyesi olanlarla bu görevlerden ayrılanlar ve Hukuk Fakülteleri öğretim üyeleri Kurum’a üye olabilirler. Üyelik için, iki üyenin önerisi ekli yazılı başvuru Yönetim Kurulunca karara bağlanır. Olumlu ya da olumsuz karar, gününden başlayarak en geç otuz gün içinde başvuranın adına gönderilir.
ONURSAL ÜYELİK
Madde 5- Kurum’un çalışmalarını önemli ölçüde destekleyenlerle önemli düzeyde yardım ve katkıda bulunanlar Yönetim Kurulu’nun üye tam sayısının üçte iki çokluğuyla alacağı kararla onursal üyeliğe kabul edilirler. Onursal üyeler, Genel Kurul’a katılıp, konuşabilirlerse de oy kullanamaz ve organlara seçilemezler. Ancak, yardımcı kollarda görev alabilirler. Ayrıca, Genel Kurul onursal üyelik verebilir.
ÜYELİKTEN AYRILMA VEYA ÇIKARILMA
Madde 6- Üyeler yazılı bildirimde bulunarak Kurum üyeliğinden ayrılabilir.
Kurumun amacına aykırı davrandığı saptanan üye, Yönetim Kurulu’nun önerisi üzerine Onur Kurulu kararıyla üyelikten çıkarılır. Ödentisini vermemekte direnen üye yazılı bildirime karşın bu yükümlülüğünü yerine getirmez ise Yönetim Kurulu kararıyla üyelikten çıkarılır.
Ödenti nedeniyle üyelikten çıkarılan üyenin itirazı ya da yeniden üye olma başvurusu yerinde görülürse üyelik kaydı düzeltilir ya da yeniden üye yazılır. Onur Kurulu kararıyla üyelikten çıkarılan yeniden üyeliğe alınmaz.
ÖDENTİ
Madde 7- Üyelik ödentisi yıllık 60,00 YTL. dır. Ödenti yılı içinde, toptan ya da ay ay ödenir. Üyelik giriş ödentisi ile yıllık ödenti Genel Kurulca belirlenir.
GENEL KURUL
Madde 8- Genel Kurul kurumun en yetkili organı olup asıl üyelerden oluşur. Genel Kurul olağan ve olağanüstü olmak üzere iki şekilde toplanır.
Genel Kurul, Ankara’da iki yılda bir Mayıs ayı içinde toplanır.
Yönetim ve Denetim Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü toplanır.
Genel Kurul toplantıya Yönetim Kurulunca çağırılır.
ÇAĞRI USULÜ
Madde 9- Yönetim Kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az onbeş gün önceden, günü saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağırılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağırılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
TOPLANTI USULÜ
Madde 10- Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler toplantı yerine alınmaz. Bu kişiler ve dernek üyesi olmayanlar, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve katılım çizelgesindeki adlarının karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir. Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır. Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır; üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Mahkemece kayyım atanması veya Medeni Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilme yapılması halinde, bu maddede yönetim kurulana verilen görevler bu kişiler tarafından yerine getirilir.
TOPLANTI VE KARAR YETER SAYISI
Madde 11- Genel Kurul Yarıdan bir fazla üye ile toplanır. İlk toplantıda yarıdan bir fazla üye hazır bulunmazsa ikinci toplantı Yönetim ve Denetleme kurulları üye tamsayısının toplamının iki katının katılmasıyla yapılır.
Tüzük değişikliği ve Derneğin feshi dışındaki tüm kararlar katılanların yarıdan bir fazlasının oyu ile alınır.
Kurumunun tasfiyesine ve tüzük değişikliğine Genel Kurul Gündeminde yer almak koşuluyla katılanların üçte iki çoğunluğu ile karar verilir.
GENEL KURUL SONUÇ BİLDİRİMİ
Madde 12- Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren Genel Kurul Sonuç Bildirimi (EK- 3) ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından Valiliğe bildirilir.
GENEL KURULUN GÖREV VE YETKİLERİ
Madde 13- Kurumun en yetkili organı olan Genel Kurulun başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
Kurum organlarını seçmek ve görevden uzaklaştırmak,
Tüzük değişikliğini gerçekleştirmek,
Yönetim ve Denetleme Kurullarının çalışma raporlarını görüşmek ve bu kurulları aklamak,
Gelecek çalışma döneminin Bütçe Kestirimi’ni görüşüp kabul etmek,
Dernekler Yasası uyarınca Kurumun taşınmaz mal edinmesi ya da elden çıkarılması için Yönetim Kurulu’na yetki vermek,
Onur Kurulu’nun çıkarma kararlarına karşı itirazları son karara bağlamak,
Derneğin dağıtılmasına, başka kuruluşlarla birlikte kuruluşlar oluşturmasına, başka kuruluşlara katılmaya ve onlardan ayrılmaya karar vermek,
Yasaların ve Dernek Tüzüğü’nün verdiği öbür görevleri yapmak, yetkileri kullanmak,
YÖNETİM KURULU
Madde 14- Kurumu temsil eden Yönetim Kurulu, Genel Kurul’ca gizli oyla seçilen on bir asıl, yedi yedek üyeden oluşur. Kurulun üyeleri aldıkları oy sayısına göre asıl ve yedek olarak belirlenir. Oylarda eşitlik durumunda ad çekilir.
Yönetim Kurulu’nun asıl üyeleri, Genel Kurul’u izleyen yedi gün içinde toplanarak aralarında Kurul adına Kurum’u temsil edecek bir Başkan, bir Başkan Yardımcısı, bir Genel Yazman ve bir Sayman seçer.
Yönetim Kurulu’nun görevleri şunlardır:
Kurumu temsil etmek, belli konularda kendi üyeleri arasından bir ya da birkaç kişiye yetki vermek,
Kurumun gelir ve gider işlemlerini yapmak, gelecek dönem bütçe kestirimini hazırlamak,
Kurumun yazışmalarını yürütmek,
Üyelik başvurularını karara bağlamak,
Genel Kurul hazırlıklarını yapmak ve Genel Kurul’u toplantıya çağırmak,
Tüzük değişikliklerini hazırlamak,
Yasaların ve tüzüğün verdiği öbür görevleri yapmak, Genel Kurul kararlarını yerine getirmek, Genel Kurul kararlarını Valiliğe bildirmek.
Yönetim Kurulu, en az altı üyeyle toplanır ve katılanların çoğunluğuyla karar alınır. Yönetim Kurulu üyeliklerinde boşalma olduğunda sırasıyla en çok oyalan yedek üye çağrılır. Bu yolla da üye tamsayısı yarıdan aşağıya düşerse Genel Kurul bir ay içerisinde Yönetim Kurulu seçimi için toplantıya çağrılır. Yönetim ya da Denetleme Kurulu bu çağrıyı yapmazsa üyelerden birinin başvurması üzerine yetkili mahkemece karar verilir.
Yönetim Kurulu en az ayda bir kez toplanır. Özürsüz olarak üst üste üç toplantıya gelmeyenin üyeliği kendiliğinden düşer.
DENETLEME KURULU
Madde 15- Kurumun İç Denetimi; Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu tarafından yapılır. Genel Kurulun karar alması halinde bağımsız Denetim Kuruluşlarına da Denetim yaptırılabilir. Ancak, bu durum Denetim Kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetleme Kurulu, Kurumun iç denetimini yapar. Denetleme Kurulu, Genel Kurul’ca gizli oyla seçilen üç asıl ve üç yedek üyeden oluşur. Asıl ve yedek üyeler aldıkları oy sayısına göre belirlenir. Üyeliklerde boşalma durumunda Yönetim Kurulu’na ilişkin yöntem uygulanır.
Denetleme Kurulu, altı ayı geçmeyen sürelerde Kurumun gelir-gider durumu öncelikli olarak defter ve kayıtlarını inceleyerek hazırlayacağı raporu Yönetim Kurulu’na, Genel Kurul’a sunar.
ONUR KURULU
Madde 16- Onur Kurulu, Genel Kurul’ca seçilen üç asıl, üç yedek üyeden oluşur. Asıl ve yedek üyeler aldıkları oy sayısına göre belirlenirler. Genel Kurul’u izleyen yedi gün içinde asıl üyeler toplanarak aralarından bir Başkan’la bir Yazman seçerler.
Onur Kurulu, Kurumun amacıyla bağdaşmayan tutum ve davranışı olan, Kurum çalışmalarını engelleyen, verilen görevi yerine getirmeyen, Kurum yöneticilerine karşı üyeliğe aykırı söz ve eylemlerde bulunan üyeler hakkında Yönetim Kurulu’nun gerekçeli önerisini görüşüp karara bağlar. Onur Kurulu, üyelere uyarma, kınama ve çıkarma cezası verebilir. Uyarma ve kınama cezalarını gerektiren eylemin yinelenmesi durumundu bir üst ceza verilir. Onur Kurulu, tanık dinleyip belge toplar ve savunma almadan karara varamaz. Savunmasını yazılı bildirime karşın vermeyen üyenin savunması alınmış sayılır.
BİLİMSEL ARAŞTIRMA KURULU
Madde 17- Kurumun amacına uygun araştırmalar yapmak üzere, olabildiği kadar değişik hukuk dallarını temsil eden onbeş üyeli Bilimsel Araştırma Kurulu oluşturulur.
Üyeler, saptanan adaylar arasından Yönetim Kurulu’nca iki yıl için seçilir. Seçimde meslek yeteneği, bilimsel yayınlar yanında Kurul’a sağlayacağı katkı, göstereceği ilgide gözetilir.
Yönetim Kurulu üyeleri Bilimsel Araştırma Kurulu toplantılarına katılabilirler. Bilimsel Araştırma Kurulu’nun en çok beş üyesi Kurum üyeleri olmayanlar arasından da seçilebilir. Yeniden seçilmek olanaklıdır. Kurul, kendi üyeleri arasından bir Başkan’la bir Yazman seçer. Kurulun istek ve önerileri Yönetim Kurulu’nca geciktirilmeden karara bağlanır. Kurumun akçalı olanaklarının elverdiği ölçüde Bilimsel Araştırma Kurulu üyelerine hizmetleri karşılığı ödenek de verilebilir. Ödeneği Yönetim Kurulu saptar.
KURUMUN (DERNEĞİN) GELİRLERİ
Madde 18- Kurumun gelir kaynakları:
Üyelik ödentileri.
Yasalara ve tüzüğe uygun bağış ve yardımlar,
Kurum taşınmazlarından, yayınlarından ve etkinliklerinden sağlanan gelirler,
Yasalara ve tüzüğe uygun başka gelirler. Gelirler, yönetimce tutulan defterlere işlenir ve yetkililerin imzasını taşıyan onanlı makbuzlarla alınır.
Kurum Genel Kurul Kararı ile Yıllık Bütçesinin 5 katına kadar borçlanabilir.
GİDERLER
Madde 19- Giderler belge karşılığında yapılır. Defterlere işlenir. Yüz YTL.nı aşan giderler Yönetim Kurulu kararıyla, Yüz YTL’.na kadar olan giderler Başkan’ın ya da Başkan Yardımcısıyla Sayman üyenin imzasıyla yapılır. Başkan bu yetkisini Genel Yazmana ya da Başkan Yardımcısı-na bırakabilir. Başkan Yardımcısının bulunmadığı zamanlarda Genel Yazman da saymanla birlikte giderler için imza koyabilir. Günlük giderler için Kurum’da yüz YTL hazır bulundurulur.
Kurum, işlerin düzenli yürümesi için aylık ücretini ve öbür gereksinimlerini karşılayarak Yönetim Kurulu’nun saptayacağı sürekli ve geçici görevlileri çalıştırabilir.
Miktarı ne kadar olursa olsun tüm gelirlerle giderler Yönetim Kurulu’nun onayına sunulur.
DEFTERLER VE BELGELER
Madde 20- Kurum, yasa ve yönetmelikte belirtilen aşağıdaki defterleri tutar.
Genel Kurul karar defterleri. Bu defterlere ilgili organların kararları, gün, sayı ve içerikleriyle birlikte sırasıyla yazılıp üyelerce imzalanır. Genel Kurul karar defterini Başkanlık Kurulu üyeleri imzalar,
Gelen ve Giden Yazılar Defteri: Asılları ve örnekleri özel dosyalarında tutularak gelen ve giden yazılarla belgeler bu defterlere günü, sayısı ve konu özetiyle birlikte işlenir,
Gelir ve Gider Defteri: Kurum adına gelen paralarla yapılan giderlerin belgeleri özel dosyalarında tutularak sağlanan gelirlerle yapılan giderler günü, miktarı ve nedeniyle birlikte bu defterlere geçilir ve ayrıca karşılarında ilgili Yönetim Kurulu kararının gün ve sayısı da gösterilir.
Bütçe, Kesin Hesap ve Bilanço Defteri: Bu deftere bütçe, kesin hesap ve bilançolar işlenir.
Demirbaş Defteri: Kurumun demirbaşları bu deftere yazılır. Bu defterlerin hepsi Noterlikçe onandıktan sonra kullanılır. Yasalarda başka kural olmadıkça defterler beş yıl süre ile korunur ve saklanır.
Yasalar ve Dernek organlarınca gerekli görülen başka defter ve belgelerde kullanılır. Bu defterler, Noter veya Ankara Valiliği Dernekler Müdürlüğüne onaylatılır.
Gelir ve gider makbuzları dipkoçanlı ve sıra numaralı olarak tutanakla kullanmaya başlanılır.
DAĞILMA DURUMUNDA MAL VARLIĞI
Madde 21- Kurum tüzel kişiliğinin herhangi bir nedenle sona ermesinde ya da erdirilmesinde Genel Kurul başka bir karar vermedikçe malvarlığı Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne geçer.
KURUMUN (DERNEĞİN) KURUCULARI
Madde 22- Kurumun kurucuları: Kâmil ATALAY, Tuğrul TAMER, Fahrettin ÜLKÜSEL, Ekrem ANIT, Lütfü ARIKOĞLU, İhsan GÜRAN, Osman SELÇUK ve Erkut (Yahya) KODAT’dır.
Madde 23- Tüzükte açıklık bulunmayan konularda, Dernekler Yasası ile Medeni Yasa’nın ilgili kuralları uygulanır.