Ana SayfaArşivMakalelerGAZZE’DEKİ GEÇİCİ ATEŞKES

GAZZE’DEKİ GEÇİCİ ATEŞKES

                                         Prof. Dr. Türk

“İsrail-Filistin savaşının durdurulması ve barışın yeniden kurulması  için Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 39-49. maddelerinde öngörülen kararların alınması,  Güvenlik Konseyi’nin sürekli üyelerine veto hakkı tanınan dengeleri içinde kolay görünmüyor. İsrail’i durdurabilecek en etkili hareket, arkasındaki ABD’nin Yahudi lobisini gözeten iç politika hesaplarına dayalı desteğinin kesilmesidir.”

25 Mart 2024 günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin sürekli olmayan 10 üyesinin önerisi üzerine  14 oyla kabul ettiği, ABD’nin çekimser kaldığı 2728 sayılı Karar, Ramazan boyunca Gazze’de acil  ateşkes ilânını, rehinelerin acilen koşulsuz serbest bırakılmasını öngörmekte ve Gazze’ye yardım akışı için insanî erişimin genişletilmesi gereksinmesini vurgulamaktadır.

Bu Karar ve uygulaması hakkında eski Devlet, Millî Savunma ve Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet  Sami Türk, yazılı bir değerlendirme yaptı:

“7 Ekim 2023 günü Filistinli bir paramiliter örgüt olan Hamas’ın roket atışlarıyla başlayan İsrail-Filistin savaşı, –24 Kasım’da verilen 7  günlük ‘insanî ara’ dışında– yaklaşık 6 aydan beri devam etmektedir. Ramazan süresince Gazze’de acil ateşkes ilânı, BM Güvenlik Konseyi’nin sürekli 5 üyesinden biri olan ABD’nin veto etmeyerek çekimser kalmasıyla kabul edilmiştir. Güvenlik Konseyi’nin bir diğer sürekli üyesi olan Rusya Federasyonu’nun  ‘kalıcı ateşkes’ önerisi ise reddedilmiştir. Alınan karar, Ramazan boyunca devre arası mola gibi devam edecek geçici bir ateşkesten ileriye gidememiştir.

Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 25. maddesine göre üyeler, ‘Güvenlik Konseyinin kararlarını kabul etme ve uygulama konusunda görüş birliğine varmışlardır.’ Dolayısıyla Güvenlik Konseyi kararları, üye devletler  için bağlayıcıdır.

Fakat 25 Mart 2024 tarih ve 2728 sayılı Güvenlik Konseyi Kararının gereği henüz yerine getirilmemiştir. 7 Ekim 2023’ten 25 Mart 2024’e kadar İsrail saldırıları sonucunda Gazze’de ölen Filistinlilerin sayısı 32.333, yaralananların sayısı 74.694 iken; bu rakamlar 31 Mart 2024’te  aynı sırayla 32.782 ve 75.298’e çıkmıştır.

Bu durum, geçici ateşkesin henüz gerçekleşmediğini, savaşın devam ettiğini, İsrail’in Hamas’ı yok etmek adına erkek,  kadın, çocuk, genç, yaşlı tüm Filistinlileri hedef alan bir katliamı sürdürdüğünü, kalıcı ateşkesin ve barışın uzak olduğunu gösteriyor. Gene de bugün Kahire’de İsrail ve Hamas temsilcileri arasında yeniden başlayacak ateşkes görüşmelerinden olumlu bir sonuç çıkması  umulmaktadır.

İsrail-Filistin savaşının durdurulması ve barışın yeniden kurulması  için Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın 39-49. maddelerinde öngörülen kararların alınması ise, Güvenlik Konseyi’nin sürekli üyelerine veto hakkı tanınan dengeleri içinde kolay görünmüyor. İsrail’i durdurabilecek en etkili hareket, arkasındaki ABD’nin Yahudi lobisini gözeten iç politika hesaplarına dayalı desteğinin kesilmesidir.”