11.03.2018

 

ÖNERİLEN İTTİFAK DÜZENLEMESİ

ÖZGÜR-ADİL-EŞİT-GÜVENLİ SEÇİM İLKELERİNE

AYKIRIDIR

Bir ülkenin siyasi rejimini “ Devlet Şeklini “ Anayasalarının yanında Seçim ve Siyasi Partiler yasaları ile parlamentolarının çalışma kuralları belirler.

OHAL ortamında 16 Nisan 2017 ‘de yapılan halkoylaması ile “Parlamenter Demokrasi”den vazgeçilmiştir.

  Şimdide, “ittifak” adı altında TBMM gündeminde bulunan Seçim Yasası değişikliği ile;

Özgür-Adil-Eşit-Güvenli, seçim ilkelerine aykırı düzenlemeler yapılmak istenmektedir.

• “Yönetimde istikrar” sağlayacağı savıyla, Anayasa değişikliği yapılarak “Cumhurbaşkanlığı Hükümet  Sistemi” ne geçilmiş olmasına karşın, %10 seçim barajı korunarak küçük partiler ittifaka mecbur bırakılmaktadır.
• Büyük partilerle ittifaka giren %2-3 oyu olan partiler, milletvekili çıkartabilirken, oy oranı % 9.9 olan parti, ittifaka girmediği için meclis dışında kalabilecektir.

Milletvekili hesaplanmasında ittifak partileri, toplam oyları dikkate alınacağı için, uygulanan D’hondt sistemine göre haksız avantaj sağlayacaklardır.

• Nisan 2017 Anayasa değişikliğinin gerekçelerinden biri olarak sunulan, “Gerçek Anlamda kuvvetler ayrılığı geliyor” tezinin tam tersine, aynı gün yapılacak milletvekilliği ve Cumhurbaşkanlığı seçimi pusulalarının bir zarfa konulması, seçmen iradesini, yasama-yürütme birliğine yönlendirecektir.
• Anayasa değişikliği halkoylamasındaki “mühürsüz oy” tartışmaları güncelliğini korumakta olmasına karşın,

Pusula ve zarfların hangi sandığa ait olduğunun tek kanıtı “Sandık Mührü’nün “ bulunmamasının, yasayla iptal nedeni olmaktan çıkartılması, “dışarıdan  oy getirildiği “ şaibesini  güçlendirecektir.

Yasa değişikliği önerisi gerçekleştiğinde ayrıca;

• Aynı apartmanda oturan seçmenler farklı sandık bölgelerinde oy kullanabilecekler,
• Valinin istemiyle sandıklar başka seçim bölgelerine taşıyabilecek
• Seyyar Sandık kurulları oluşturulacak,
• Sandık  Kurulu Başkanları  -parti önerileri alınmaksızın-kamu görevlileri arasından seçilecek,
• “Sandık Çevresi “ tanımında metrik ölçü kaldırılacağından belirsizlik gelecek,
• Sandık çevresinde kolluk çağırma yetkisinin seçmenlere de tanınmasıyla “silah gölgesinde seçim “ riski oluşacaktır.

Sonuç olarak, önerilen yasa değişikliği; Demokrasi İlkelerine Ters, seçim güvenliğini ortadan kaldıran, seçmenin özgür iradesini yansıtmaya engel ve seçimin meşruiyetini tartışılır duruma getirecek niteliktedir.

TBMM bu teklifi kabul etmemelidir.

 

Türk Hukuk Kurumu

Başkan

Av.Yaşar ÇATAK